De belangrijkste lessen van Michelle Obama’s Becoming voor vrouwelijke ondernemers

Ik heb altijd graag gelezen, maar neem er de laatste jaren niet meer de tijd voor. Als ik nu een boek lees, dan is het ofwel een business boek dat me iets nieuws leert of inspireert, of een Engelstalige roman die me doet wegdromen. Een biografie had ik eigenlijk nog nooit gelezen, totdat ik voor kerst het boek Becoming van Michelle Obama cadeau kreeg.

Eerst wist ik niet goed waarom iemand mij dit boek zou geven. Ik ben niet zo geïnteresseerd in politiek en ik ben ook geen openlijke fan van de Obama’s. Ok, ik had een tijdje in Amerika gewoond tijdens het presidentschap van Obama, maar verder had ik er geen affiniteit mee.

Gelukkig ben ik toch beginnen lezen, want na een paar bladzijden werd ik al meegezogen in het verhaal. Michelle Obama vertelt zo prachtig en openlijk over haar leven als dochter, vrouw, moeder en carrièrevrouw. Ondanks het feit dat ik (zoals de meesten onder ons) me onmogelijk kan inbeelden hoe het is om als Afro-Amerikaanse vrouw op te groeien in Chicago en hoe het is om presidentsvrouw te worden, toch kan Michelle Obama me nog zoveel leren over het leven. En wat deze lessen zijn, wil ik graag met jullie delen.

Goed onderwijs

Michelle Obama heeft ontzettend veel doorzettingsvermogen. Als kind deed ze ontzettend hard haar best om goede punten te halen. Met succes, want ze studeerde aan Princeton en later aan Harvard, als een van de weinige zwarte vrouwen. Een enorme verwezenlijking, zeker als je weet dat een leerkracht ooit zei dat ze “geen Princeton materiaal was”.

Goed onderwijs is ontzettend belangrijk, dat is haar boodschap. Het gaat niet enkel om het diploma, maar ook om de levenslessen die je er leert. De mensen die je tegenkomt. Het netwerk dat je opbouwt. Michelle Obama vertelt hoe bepaalde personen die ze tijdens haar studies tegenkwam, bepalend zijn geweest voor haar verdere carrière én dat van haar man.

Gewoon jezelf blijven

Het mooie is dat ze steeds trouw aan zichzelf bleef. Haar ouders hebben haar opgevoed tot een zelfstandige, zelfverzekerde vrouw die weet wat ze wil. Toen ze een aantal jaren werkte voor een top advocatenkantoor voelde ze dat ze hier geen voldoening meer uit haalde. Ze heeft toen – heel moedig – de sprong naar een andere carrière genomen, met minder geld en minder prestige, maar wel met meer invloed op het dagelijkse leven van mensen die het moeilijker hebben.

Ook in het Witte Huis heeft ze een actieve rol opgenomen als First Lady en haar eigen ‘passion projects’ gestart. Deze waren niet openlijk politiek – want dat kon natuurlijk niet – maar hadden wel een politieke boodschap. Zo startte ze een moestuin in het Witte Huis om te laten zien dat lekker en gezond koken niet duur moet zijn.

Moeder worden

Voor mij persoonlijk zijn de verhalen over Michelle Obama’s rol als werkende moeder het meest inspirerend. Het begint met de weg naar zwanger worden, die niet vanzelfsprekend was, waardoor ze een IVF traject moest doorlopen. Hoe ze dit verwoordt, vond ik zo treffend, vooral omdat het zó herkenbaar is!

“Of misschien voelde ik alleen de zware last van het vrouw-zijn. … Ik voelde nu al dat alle opofferingen meer van mij zouden komen dan van hem. De weken hierna ging hij zijn normale gang, terwijl ik dagelijkse echo’s liet maken (…). Hij hoefde geen vergadering af te zeggen (…) Niets hiervan was zijn fout, maar voor iedere vrouw die leeft met de mantra dat gelijkheid belangrijk is, kan dit een beetje verwarrend zijn. Ik was diegene die alles moest veranderen, die mijn passie en carrieredromen uit moest stellen om dit deel van onze droom werkelijkheid te laten worden.”

Die gevoelens verdwenen van zodra ze leven in haar buik voelde. Want dan besef je dat vrouw-zijn ook enorm veel voordelen heeft, iets wat mannen nooit zullen ervaren. En dat is helemaal waar, en zet al de frustraties voor ons vrouwen een beetje in perspectief.

Werkende moeder

Wat ik zo knap vind aan Michelle Obama’s boek is dat ze dingen vertelt uit haar leven die op het eerste zicht triviaal zijn, bijna niet de moeite van het vertellen, als je bedenkt dat ze presidentsvrouw werd. Ze heeft zoveel te vertellen, en toch kiest ze die kleine momenten – zoals haar twijfels over de oneerlijke verdeling van de rollen in een vruchtbaarheidsbehandeling – uit om aan ons te vertellen. Zo ook dit stukje over “haar paradijs” waar ze als jonge moeder vaak heen ging: het winkelcentrum. Ik moest er zo om lachen, omdat iedere ouder (en vooral mama’s denk ik) zich hier in kunnen herkennen.

“Dit was mijn plekje. Ik kon parkeren, twee of drie winkels binnenrennen, een kom burrito’s meepikken en binnen zestig minuten terug achter mijn bureau zitten. Ik schitterde in de middagpauzeblitz – het vervangen van verdwenen sokken, het aanschaffen van cadeautjes voor welke vijfjarige dan ook die zaterdag een partijtje gaf, het aanvullen van de voorraad vruchtensap en eenpersoonsbekertjes appelmoes. (…) Het kwam voor dat ik alleen in de auto zat en mijn fastfood at en naar de radio luisterde, overmand door opluchting, onder de indruk van mijn eigen efficiëntie. Zo was het leven met kleine kinderen. Dit ging weleens door voor een kunststukje. Ik had appelmoes. Ik at een maaltijd. Iedereen leefde nog. Kijk eens hoe goed ik het voor elkaar heb, wilde ik op die momenten zeggen tegen mijn nul toehoorders. Ziet iedereen wel dat het me lukt?“

Prachtig, toch? Want we doen het toch maar allemaal! En soms mogen we onszelf daarvoor ook een schouderklopje geven. Doe jij dat wel eens?

Op tijd thuis voor het eten

Hoe druk en chaotisch het leven van de Obama’s ook werd, ze aten altijd samen. Dit was een prioriteit voor Michelle Obama. Ook gezonde voeding ging steeds meer een rol spelen, nadat ze een waarschuwing van de arts had gekregen over de gezondheid van haar dochter.

Gezondheid eerst

Michelle Obama sportte altijd graag, maar sinds ze kinderen kreeg, lukte dat niet altijd meer. Ze merkte echter dat haar gezondheid (en humeur!) hierdoor achteruit ging. Dus maakte ze een drastische beslissing om iedere ochtend om 5 uur op te staan om te gaan fitnessen. Ze zette haar gezondheid op de eerste plaats. Nu wil ik niet zeggen dat we allemaal om 5 uur moeten gaan opstaan, want de meeste fitnesscentra zijn dan nog niet eens open in België! Ik weet hoe fanatiek Amerikanen kunnen zijn als het op sporten aankomt. Toen ik in Cambridge (Boston) woonde ging ik zelf naar zo’n fantastische gym die om 5 open ging. Dus ik kan me inbeelden dat dit voor Michelle Obama belangrijk was. Maar de meeste vrouwen, en zeker moeders, denken eerst aan alle anderen (de kinderen, man, werk, …) alvorens aan zichzelf te denken. Terwijl als jij niet goed functioneert, de rest dit ook niet zal doen. Een belangrijke les van Michelle.

Vertel jouw verhaal

Ik wil graag afsluiten met de laatste woorden uit het boek:

“Het gaat er niet om om volmaakt te zijn. Het gaat er niet om waar je jezelf uiteindelijk aantreft. Er zit macht in jezelf toestaan gekend en gehoord te worden, in het bezit van je eigen unieke verhaal, in het gebruiken van je eigen unieke stem. En er zit goedheid in de bereidheid anderen te willen kennen en horen. Voor mij is dat hoe we worden, how we become.”

Iedereen heeft een verhaal dat het waard is om te vertellen. Daarvoor moet je geen presidentsvrouw geworden zijn. Dat is wat Michelle Obama ons wil vertellen. Geef jezelf de toestemming om gekend en gehoord te worden. Ook als je dit spannend vindt. Want op die manier wordt jij ook een voorbeeld voor anderen. Net zoals Michelle Obama een voorbeeld is voor ons.